دیفای DeFi چیست و با جذاب‌ترین پروژه‌های دیفای آشنا شوید

تصور دنیایی بدون واسطه‌های مالی، بدون نیاز به بانک‌ها و فعالیت‌های سازمانی پیچیده، شاید تا چند سال پیش دور از ذهن بود؛ اما امروزه، با ظهور فناوری بلاک چین و قراردادهای هوشمند، این رویا به واقعیت تبدیل شده است. دیفای (DeFi) یا امور مالی غیرمتمرکز، انقلابی نوین در دنیای مالی است که با ارائه خدمات و ابزارهای مالی بدون نیاز به واسطه، دریچه‌ای نو به سوی آینده‌ای شفاف، امن و آزاد در دنیای پول و سرمایه می‌گشاید.

دیفای چیست؟ دیفای مجموعه‌ای از برنامه‌ها و پروتکل‌های غیرمتمرکز بر بستر بلاک چین است که امکاناتی نظیر وام‌دهی، سپرده‌گذاری، تبادل رمز ارز، استیکینگ، بیمه و پرداخت حقوق را بدون نیاز به واسطه‌های سنتی مانند بانک‌ها و مؤسسات مالی فراهم می‌کند. در این سیستم، تراکنش‌ها به صورت شفاف و امن بر روی زنجیره بلوک ثبت می‌شوند و توسط هیچ نهاد یا سازمانی کنترل و نظارت نمی‌شوند.

دیفای در حال گذر از مراحل ابتدایی خود است و پتانسیل عظیمی برای دگرگونی دنیای مالی دارد. با تکامل این فناوری، شاهد تحولات چشمگیری در نحوه مدیریت و انجام امور مالی خود خواهیم بود. همراه با حسن زاده فایننس باشید تا جذاب‌ترین پروژه‌های دیفای آشنا شده و گامی فراتر به سوی آینده امور مالی بردارید.

دیفای (DeFi) چیست؟

دیفای یا امور مالی غیرمتمرکز، انقلابی در دنیای خدمات مالی است که با اتکا به قدرت بلاک چین، واسطه‌ها را حذف و قدرت را به دست کاربران می‌دهد. عبارت دیفای (DeFi) کوتاه شده کلمات (Decentralized Finance) به معنای امور مالی غیرمتمرکز است.

در بستر دیفای، دیگر نیازی به بانک‌ها و مؤسسات مالی سنتی نیست و افراد می‌توانند به طور مستقیم و بدون نیاز به واسطه‌ها و اعتماد به شخص ثالث، به طیف وسیعی از خدمات مالی مانند وام، سپرده، معامله و… دسترسی داشته باشند.

فناوری دیفای از طریق قراردادهای هوشمند و برنامه‌های غیرمتمرکز (dApp) عمل می‌کند. قراردادهای هوشمند، کدهایی هستند که بر روی بلاک چین اجرا می‌شوند و به طور خودکار وظایف و تعهدات را طبق شرایط از پیش تعیین‌شده انجام می‌دهند. برنامه های غیر متمرکز یا (dApp)ها نیز برنامه‌هایی هستند که بر روی بلاک چین اجرا می‌شوند و به کاربران امکان تعامل با خدمات دیفای را می‌دهند.

دیفای 2 چیست؟

دیفای ۲، نسل جدیدی از امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) است که به دنبال رفع چالش‌های نسل قبلی و ارائه تجربه‌ای کارآمدتر و پایدارتر برای کاربران است.

دیفای 1، خدمات مالی غیرمتمرکزی به دارندگان کیف پول‌های کریپتوکارنسی ارائه کرد و باعث ایجاد انقلابی در این صنعت شد. با این حال، این نسل با مشکلاتی مانند مقیاس‌پذیری، امنیت، تمرکز، نقدینگی و عدم انطباق با مقررات جدید روبرو بود.

دیفای ۲ برای حل این مشکلات، بر مدل B2B (بیزینس به بیزینس) تمرکز دارد. در این مدل، پروتکل‌های دیفای به جای ارائه خدمات مستقیم به کاربران، با یکدیگر همکاری می‌کنند تا نقدینگی و ثبات را در اکوسیستم دیفای افزایش دهند.

میتوانید به صورت حضوری در آموزش ارز دیجیتال در تهران حسن زاده فایننس شرکت کنید و بهترین نتیجه را در معاملات خود بگیرید.

مقایسه دیفای 2.0 و دیفای 1.0

مقایسه جزئی‌تر نسل اول و دوم سیستم مالی غیر متمرکز می‌پردازیم.

دیفای 1.0	دیفای 2.0
کاربران باهم ارتباط ندارند	کاربران با یکدیگر ارتباط قوی دارند	ارتباط بین کاربران
طرح‌های تشویقی بسیار کم	دارای پاداش 100 درصدی و طرح‌های جذاب برای کاربران	طرح تشویقی
❌ کند و پرهزینه	✅ سریع و ارزان	مقیاس‌پذیری
❌ آسیب‌پذیری در برابر هک	✅ امنیت بیشتر با استفاده از چندین بلاک چین و زنجیره‌های جانبی	امنیت
❌ تمرکز در برخی از پروتکل‌ها	✅ تمرکززدایی بیشتر با استفاده از DAOها	تمرکز
❌ حاکمیت توسط تیم‌های توسعه	✅ حاکمیت توسط جامعه از طریق توکن‌های حاکمیتی	حاکمیت
❌ پیچیده و دشوار برای استفاده	✅ ساده و کاربرپسند	رابط کاربری
❌ محدود به خدمات مالی پایه	✅ تنوع بیشتر خدمات، مانند وام‌های خودپرداخت، بیمه و مشتقات	تنوع خدمات
❌ کمبود نقدینگی در برخی از استخرها	✅ افزایش نقدینگی با استفاده از استخرهای نقدینگی متمرکز	نقدینگی
❌ وابستگی به اوراکل‌های متمرکز	✅ استفاده از اوراکل‌های غیرمتمرکز	دسترسی به اطلاعات
❌ کند و پرهزینه	✅ سریع و ارزان	مقیاس‌پذیری
❌ آسیب‌پذیری در برابر هک	✅ امنیت بیشتر با استفاده از چندین بلاک چین و زنجیره‌های جانبی	امنیت
❌ تمرکز در برخی از پروتکل‌ها	✅ تمرکززدایی بیشتر با استفاده از DAOها	تمرکز
❌ حاکمیت توسط تیم‌های توسعه	✅ حاکمیت توسط جامعه از طریق توکن‌های حاکمیتی	حاکمیت

معیارهای کلیدی برای انتخاب پروژه‌های دیفای

دنیای امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) به سرعت در حال رشد است و فرصت‌های جدیدی را برای سرمایه‌گذاران و کاربران به ارمغان می‌آورد. با ظهور پلتفرم‌های متعدد DeFi، انتخاب یک پلتفرم مناسب می‌تواند چالش‌برانگیز باشد. در ادامه مقاله، به بررسی معیارهای کلیدی برای ارزیابی پلتفرم‌های DeFi می‌پردازیم تا به شما در انتخاب آگاهانه‌تر کمک کنیم.

1. بررسی امنیت پروژه دیفای

امنیت، زیر بنای هر پلتفرم دیفای محسوب می‌شود. هنگام انتخاب پلتفرم، به دنبال ویژگی‌های امنیتی قوی مانند رمزگذاری سرتاسر، کیف پول‌های چند امضایی و ممیزی‌های امنیتی منظم باشید. پلتفرم‌های برتر دیفای از فناوری‌های پیشرفته امنیتی برای حفاظت از وجوه و اطلاعات کاربران در برابر تهدیدات و آسیب‌پذیری‌ها استفاده می‌کنند.

رمزگذاری سرتاسر: اطلاعات و دارایی‌های کاربران باید با استفاده از الگوریتم‌های رمزنگاری قوی محافظت شوند.

کیف پول‌های چند امضایی: برای افزایش امنیت، از کیف پول‌های چند امضایی که نیاز به چند کلید خصوصی برای دسترسی به دارایی‌ها دارند، استفاده کنید.

ممیزی‌های امنیتی منظم: پلتفرم‌های دیفای معتبر به طور منظم توسط شرکت‌های امنیتی مستقل ممیزی می‌شوند تا از عدم وجود نقص امنیتی اطمینان حاصل شود.

2. رابط کاربری و تجربه در پلتفرم دیفای

رابط کاربری آسان و روان، تجربه کاربری مطلوبی را در تعامل با پلتفرم دیفای رقم می‌زند. طراحی بصری جذاب، ناوبری آسان و عناصر پاسخگو، به استفاده آسان و بدون دردسر پلتفرم برای کاربران مبتدی و باتجربه کمک می‌کند.

طراحی بصری: رابط کاربری باید ساده، جذاب و بصری باشد تا کاربران به راحتی با آن ارتباط برقرار کنند.

ناوبری آسان: پلتفرم باید به گونه‌ای طراحی شده باشد که کاربران به آسانی و بدون نیاز به راهنمایی، به بخش‌های مختلف آن دسترسی داشته باشند.

عناصر پاسخگو: پلتفرم باید برای استفاده در دستگاه‌های مختلف مانند موبایل، تبلت و کامپیوتر بهینه شده باشد.

3. تنوع توکن

پلتفرم‌های دیفای برتر، طیف گسترده‌ای از توکن‌ها را برای معامله، وام‌دهی و استیکینگ ارائه می‌کنند. تنوع توکن نشان‌دهنده تعهد پلتفرم به پاسخگویی به نیازهای متنوع کاربران است. به‌روزرسانی مداوم لیست توکن‌ها و ادغام پروژه‌های جدید، نشان‌دهنده پویایی و آینده‌نگری پلتفرم در فضای دیفای است.

تنوع توکن: پلتفرم باید طیف گسترده‌ای از توکن‌ها را برای تجارت، وام‌دهی یا سهام‌گذاری ارائه دهد.

به‌روزرسانی توکن به پلتفرم: پلتفرم باید به طور مداوم توکن‌های جدید را اضافه کند و پروژه‌های جدید را ادغام کند.

کارمزد: کارمزدهای معاملات و سایر تراکنش‌ها باید شفاف و رقابتی باشد.

4. قابلیت همکاری

قابلیت همکاری، عنصری کلیدی در اکوسیستم دیفای محسوب می‌شود. توانایی پلتفرم در ادغام یکپارچه با سایر پروتکل‌های دیفای و شبکه‌های بلاک چین، کاربرد آن را به طور قابل‌توجهی افزایش می‌دهد. پلتفرم‌های برتر دیفای، همکاری و اشتراک‌پذیری را در اولویت قرار می‌دهند و به کاربران امکان استفاده از مزایای چندین پلتفرم به طور هم‌زمان را می‌دهند.

برخی از پروژه های دیفای جز جم کوین ها هستند (حتما مقاله جم کوین چیست حسن زاده فایننس بخوانید)

معرفی 3 پروژه برتر دیفای 2.0

در ادامه به معرفی برترین پروژه‌ها در حوزه دیفای می‌پردازیم.

1. لیدو: پلی میان استیکینگ و دیفای

لیدو با نام TLido Staked Ether رتبه اول در لیست پروژه‌های دیفای سایت کوین گکو را دارد. پروژه لیدو در سایت کوین گکو این‌گونه تعریف شده است که:

Lido Staked Ether (stETH) is a token that represents your staked ether in Lido, combining the value of initial deposit and staking rewards. stETH tokens are minted upon deposit and burned when redeemed.

منبع: کوین کگو

پروژه لیدو راه‌حلی نوآورانه برای استیکینگ اتریوم است که به کاربران امکان می‌دهد بدون از دست دادن نقدینگی، اتریوم‌های خود را در پروتکل‌های دیفای مختلف به کار گیرند. این پلتفرم با ارائه توکن stETH به جای اتریوم‌های استیک‌شده، انعطاف‌پذیری و کارایی را به فرآیند استیکینگ می‌آورد.

stETH توکن شبکه لیدو است که ارزش سپرده اولیه استیک‌شده به همراه پاداش‌های روزانه را نشان می‌دهد. این توکن مانند اتریوم قابل معامله و استفاده در پروتکل‌های دیفای است. برای مثال  stETHبه طور خودکار پاداش‌های استیکینگ را جمع‌آوری و با محاسبه سود مرکب به ارزش آن اضافه می‌کند.

2. پروژه چین لینک

چین لینک (ChainLink) یک شبکه اوراکل غیرمتمرکز است که به عنوان پلی میان دنیای واقعی و بلاک چین عمل می‌کند. این شبکه به قراردادهای هوشمند در بلاک چین، مانند اتریوم، اجازه می‌دهد تا به داده‌ها و اطلاعات دنیای واقعی، مانند قیمت ارز، وضعیت آب و هوا یا نتایج انتخابات، دسترسی داشته باشند.

پروژه چین لینک در وب سایت کوین گکو به صورت زیر تعریف شده است:

Chainlink is a framework for building Decentralized Oracle Networks (DONs) that bring real-world data onto blockchain networks, enabling the creation of hybrid smart contracts. These DONs provide decentralized services such as Price Feeds, Proof of Reserve, Verifiable Randomness, Keepers, and the ability to connect to any web API.

منبع:کوین کگو

تاریخچه مختصری از Chainlink:

چین لینک توسط سرگری نازارو استیو الیس در سال 2014 تأسیس شد. سپس شبکه Chainlink در 1 ژوئن 2019 در شبکه اصلی اتریوم فعال شد نهایتاً از آن زمان برای پشتیبانی از بلاک چین‌های اضافی و شبکه‌های لایه 2 مانند Polygon، BSC، Avalanche، Arbitrum و غیره گسترش یافته است.

3. پروژه گراف Graph

گراف Graph یک پروتکل نمایه سازی و یک API جهانی است که به منظور سازماندهی داده‌های بلاک چین طراحی شده است. این پروتکل به گونه‌ای عمل می‌کند که دسترسی به این داده‌ها از طریق GraphQL به سادگی امکان پذیر باشد.

در سایت کوین گکو، پروژه The Graph رتبه پنجم داشته و به این شکل تعریف می‌شود:

It is an indexing protocol and a global API aimed at organizing blockchain data, while making it easily accessible via GraphQL. Developers can use Graph Explorer to search, find, and publish all the public data they need to build decentralized applications. This makes it possible for developers build serverless dApps that run entirely on public infrastructures.

منبع:کوین کگو

هدف گراف تسهیل ساخت برنامه های غیرمتمرکز (dApp) است. توسعه دهندگان می‌توانند با استفاده از Graph Explorer، به جستجو، یافتن و انتشار تمام داده‌های عمومی مورد نیاز خود برای ساخت dApp ها بپردازند. این امر امکان ساخت dApp های بدون سرور را فراهم می‌کند که به طور کامل بر روی زیرساخت های عمومی اجرا می‌شوند.

بنیان‌گذاران گراف عبارت‌اند از: یانیو تال؛ سرپرست پروژه، جانیس پوهلمان؛ سرپرست فنی و براندون رامیرز؛ مدیر پژوهش